గులాబి సోయగం
జాతులు
100 కు పైగా జాతులు కలిగి అనేక రంగులలో లభించే గులాబి , రోసాసీ కుటుంబానికి చెందినది, అన్ని కాలాలలో లభించే ఈ పూపొద లేదా తీగ రోసా జాతికి చెందినది.కాండంపై పదునైన ముళ్ళను కలిగి ఉండే ఈ జాతి తిన్నని పొదలు, పైకి లేదా నేలపై పాకే మొక్కల సముదాయంగా ఉంటుంది.గులాబీలను ముళ్ళు కలిగినవిగా పేర్కొనడం తప్పు. సాధారణంగా రూపాంతరం చెందిన శాఖ లేదా కాండం ముళ్ళు కాగా, గులాబీలో రూపాంతరం చెందిన బాహ్య కణజాలం పదునైన ముందుకు పొడుచుకు వచ్చినట్లు ఉండే భాగాలు%ళి%ముళ్ళు%రి%గా మారతాయి.ఎక్కువ జాతులు ఆసియాకి చెందినవైతే, కొన్ని జాతులు మాత్రం యూరోప్‌, ఉత్తర అమెరికా, వాయవ్య ఆఫ్రికాలకు చెందినవి. సహజమైనవి, సాగుచేయబడేవి, మరియు సంకర జాతులు అన్నీ కూడా సౌందర్యానికి మరియు సువాసనకి విస్తారంగా పెంచబడుతున్నాయి.
గులాబీ ముళ్ళు
గులాబీ కాండం వెంట ఉండే పదునైన భాగాలను ”ముళ్ళు” అని అన్నప్పటికీ, అవి నిజానికి సూదుల వంటి భాగాలు-బాహ్య చర్మం యొక్క బయటి పెరుగుదల (కాండం యొక్క బాహ్య కణజాలం).ఉదాహరణకు సిట్రస్‌పసిట్రస్‌ /0ఊలేదా పయ్రాకాంత వంటి అసలైన ముళ్ళు ఉండే మొక్కలలో,అవి రూపాంతరం చెందిన కాండాలు, ఒక కణుపు వద్ద నుండి మొదలై ముల్లు పొడవునా, కణుపులను లేదా అంతరకణుపులను కలిగి ఉంటాయి.గులాబీ ముల్లు కొడవలి ఆకారంలో వంపు తిరిగి ఉంటాయి, ఇవి ఇతర మొక్కలపి గులాబీ పెరిగేటపుడు వ్రేలాడడానికి సహకరిస్తాయి.కొన్ని జాతులైన రోసా రుగోస మరియు ఆర్‌. పిమ్పినేల్లి ఫోలియా వంటివి వత్తుగా ఉండే ముళ్ళను కలిగి ఉంటాయి, బహుశా పశువులు ఆకులను మేయకుండా కాపాడు కోవడానికి ఇది ఒక ఏర్పాటు కావచ్చు, లేదా గాలి ద్వారా వచ్చే ఇసుకను బంధించి నేల క్రమక్షయమును నివారించి దాని వేళ్ళను కాపాడుకోవడం కోసం కావచ్చు (ఈ రెండు జాతులు సామాన్యంగా తీరప్రాంతం లోని ఇసుకదిబ్బలపై పెరుగు తాయి.)ముళ్ళు ఉన్నప్పటికీ గులాబీ ఆకులను తరచూ లేళ్ళు తింటుంటాయి. కొన్ని రకాల గులాబీలకు ముళ్ళు ఉన్నప్పటికీ అవి వాడిగా ఉండవు. ”గులాబీ.
నలగ గొట్టిన గులాబీ రేకలను ఆవిరి ద్వారా వేడి చేసి తీసిన ముఖ్యమైన నూనె ల నుండి తీసిన గులాబీ అత్తరు లేదా గులాబీ నూనెల నుండి గులాబీ పరిమళ ద్రవ్యాన్ని తయారు చేస్తారు.ఈ పద్ధతి పర్షియాలో మొదలైంది ( రోజ్‌ అనే పదం కూడా పర్షియన్‌ దే) తరువాత అరేబియా మరియు భారత దేశంల కు వ్యాపించింది, కాని నేడు 70% నుండి 80% వరకు ఉత్పత్తి బల్గేరియా లోని కజాన్లుక్‌ దగ్గరలోని రోజ్‌ వ్యాలీలో జరుగుతోంది, కొంత ఉత్పత్తి ఇరాన్‌ లోని క్యమ్సర్‌ లోను మరియు జర్మనీలోను జరుగుతోంది. ఆధారం చూపాలి మక్కా లోని కాబాను ప్రతి సంవత్సరం క్యమ్సర్‌ నుండి తెచ్చిన ఇరానియన్పన్నీరు తో కడుగుతారు.
కాడకు ఇరువైపులా ఒకదాని తరువాత ఒకటి వరుసగా ఈకవలె ఆకులు ఉండి, అండాకారంలో మొనదేలిన చిన్న పత్రాలు ఉంటాయి.మొక్క యొక్క కాండతో కూడిన తినదగిన భాగాన్ని గులాబీ పండు (రోజ్‌ హిప్‌ )అంటారు.గులాబి మొక్కలు వివిధ పరిమాణాలలో అనగా, మరీ చిన్నవి, చిన్నవి నుండి 20 మీటర్ల ఎత్తు వరకు పాకే తీగలు కూడా ఉంటాయి. ప్రపంచంలోని వివిధ ప్రాంతాలకు చెందిన జాతులను తేలికగా సంకర పరచడం వలన అనేక రకాలైన తోట గులాబీలు అభివద్ధి చెందాయి. ఈ పేరు లాటిన్‌ పదమైన రోసా నుండి పుట్టినది, దక్షిణ ఇటలీలో గ్రీకు వలస ఐన అస్కాన్‌ నుండి : రోడాన్‌ (అయోలిక్‌ పదం: వ్రోదోన్‌ ), అరామిక్నుండి వుర్డ్ర్‌ ఎ, అస్సిరియన్నుండి వుర్టిన్ను, పాత ఇరానియన్‌ లివర్ద . అర్మేనియన్‌ వర్డ్‌, అవేస్తాన్‌ వార్డా, సోగ్దియన్‌ వార్డ్‌, మరియు హీబ్రూ ??? వేరేద్‌ మరియు అరామిక్‌ : వంటి పదాలన్నీ పైన చెప్పిన గ్రీకు పదానికి ముందు వాడబడ్డాయి. పార్థియన్వర ).గులాబీ పువ్వుల నుండి ఆవిరి ద్వారా తీయబడిన నూనె, గులాబీ అత్తరుని పరిమళ ద్రవ్యాలలో కొన్ని శతాబ్దాలుగా ఉపయోగిస్తున్నారు. గులాబీ నూనె నుండి తయారయ్యే రోజ్‌ వాటర్ను ఆసియా మరియు మధ్య ప్రాక్‌ దేశాల వంటలలో విరివిగా వాడుతున్నారు.గులాబీ రేకుల సారం నుండి తీసిన గులాబీ సిరప్కి ఫ్రాన్స్‌ ప్రసిద్ధి చెందింది. యునైటెడ్‌ స్టేట్స్‌ లో ఫ్రెంచ్‌ గులాబీ సిరప్‌ ని గులాబీ స్కోన్‌ తయారీకి వాడతారు.
గులాబీ పండ్లు వాటిలోసి విటమిన్‌ కొరకు జామ్‌, జెల్లీ, మరియు మర్మలాడ్‌, మరియు టీ తయారు చేయడంలో వాడబడుతున్నాయి. వాటిని దంచి వడగట్టి గులాబీ పండ్ల రసాన్ని తయారు చేస్తారు.గులాబీ పండ్ల నుండి తయారయ్యే గులాబీ పండు గింజ నూనెను, చర్మ మరియు సౌందర్య సంబంధ ఉత్పత్తులలో వాడతారు. చాలా జాతులలో ఆకులు 5-15 సెంటీమీటరుల పొడవు, ఈకవలె, ఉండి (3%–) 5–9 (–%13) చిన్న ఆకులు మరియు ఆకుల అడుగు భాగాన జతలుగా ఉంటాయిబీ ఈ చిన్న ఆకులు అంచు వలె గీతను కలిగి ఉంటాయి, మరియు కాండానికి లోపలి భాగంలో సాధారణంగా చిన్న ముళ్ళు ఉంటాయి.అధిక భాగం గులాబీలు ఆకు రాల్చేవి కానీ (ప్రత్యేకించి ఆగ్నేయ ఆసియా లో ) కొన్ని సతత హరిత లేక అటువంటి రకాలున్నాయి. ఈ పువ్వులు చాలా వరకు ఐదు రేకలను కలిగి ఉంటాయి, %=శీఝ రవతీఱషవa% , వంటి రకాలు మాత్రం నాలుగు రేకలను కలిగి ఉంటాయి.ప్రతి రేక రెండు విభిన్న భాగాలుగా విడిపోతుంది మరియు అవి సాధారణంగా తెలుపు లేదా లేత గులాబీ రంగులలో ఉంటాయి, కొన్ని జాతులలో మాత్రం పసుపు లేదా ఎరుపు రంగులో ఉంటాయి.రేకల అడుగు భాగంలో ఐదు రక్షక పత్రావళి ఉంటాయి (లేక రోసా సేరిషియా, వంటి రకాలలో నాలుగు). ఇవి పైనుండి చూసినపుడు చూడడానికి తగినంత పొడవుగా ఉండి గుండ్రని రేకుల మధ్యలలో ఆకుపచ్చని సూదులలా కనిపిస్తాయి.రేకుల మరియు రక్షక పత్రావళి అడుగు భాగాన, అండాశయం ఉంటుంది.
గులాబీ యొక్క సగటు పండు రేగి పండు వలె ఉండి గులాబీ పండు (రోజ్‌ హిప్‌)గా పిలువ బడుతుంది. విప్పారిన ముఖము వంటి పువ్వులను పూసే గులాబీ జాతులు ఫలదీకరణానికి తేనేటీగలు మరియు ఇతరకీటకాలను ఆకర్షిస్తాయి, అందువలన పండ్లు కూడా ఉత్పత్తి అవుతాయి. దేశీ జాతి మొక్కలలో పూరేకులు బిగుతుగా ఉండి ఫలదీకరణకు ఆస్కారం ఇవ్వవు.చాలా జాతులలో పండ్లు ఎరుపు రంగులో ఉంటాయి, కానీ కొన్నిటిలో మాత్రం ముదురు ఊదా లేదా నలుపులో ఉంటాయి. (ఉదా.%=శీఝ జూఱఎజూఱఅవశ్రీశ్రీఱటశీశ్రీఱa%) ప్రతి పండు బయటి భాగం కండతో కూడి ఉంటుంది, హైపంతియం, దీనిలో 5160 ”విత్తనాలు” (సాంకేతికంగా ఎండిన ఒకే -గింజ కలిగిన పండ్లను అక్నే లని పిలుస్తారు) మంచి, తిన్నని నూగుతో కప్పబడి ఉంటుంది.కొన్ని జాతుల గులాబీ పండ్లు, ముఖ్యంగా డాగ్‌ రోజ్‌ మరియు రుగోస రోజ్‌ వంటివి మిగిలిన అన్ని మొక్కల కంటే ఎక్కువగా విటమిన్‌ సిని కలిగి ఉంటాయి.రేకులు మైనపు వంటి చర్మపు పొరను కలిగి ఉండి ఆకువలె పని చేస్తాయి.పండ్లను తినే పక్షులైన త్రష్‌ మరియు వాక్స్‌ వింగ్‌ లు మొదలైనవి గులాబీ పండ్లను తింటాయి, రెట్టలలో గింజలను వదలి వేస్తాయి. కొన్ని పక్షులు, ప్రత్యేకించి ఫించ్‌ జాతి పక్షులు గింజలను కూడా తింటాయి.
ఆధునిక సంకరములు హైబ్రిడ్‌ టీలు, ఫ్లోరిబండలు, గ్రాండిఫ్లోరాలు, ఆధునిక అతి చిన్న మొక్కలు మరియు ఇంగ్లీష్‌ గులాబీలు, చైనా గులాబీలు (ఆర్‌. చినేన్సిస్‌ )సంక్లిష్టమైన జన్యు అమరిక కలిగి ఉన్నాయి. చైనా గులాబీలు ఎప్పుడూ పెరుగుతూ, ఎప్పుడూ పూస్తూ ఉండే ఉప ఉష్ణమండల ప్రాంతాలకు చెందినవి, ఇవి పెరిగే కాలంలో ఏ ప్రదేశంలో నైనా పూస్తాయి.వాటి తరువాతి తరం ఆధునిక గులాబీలు కూడా అవే అలవాట్లను కనబరుస్తాయి:పాత తోట గులాబీల వలె కాక ఈ సంకరములు ఆ కాలం లోని కొత్త కొమ్మలకు ఎప్పుడూ పూలు పూస్తాయి (మంచు పడనంత వరకు).కనుక వాటికి కత్తిరించడం చాలా అవసరం, దీనివలన మొక్కకు కొత్త బలం చేకూరి కొత్త పువ్వులు పూయడానికి వీలవుతుంది.
అంతేకాక, శీతాకాలంలో నాటబడిన ఆధునిక సంకరములకు ప్రపంచవ్యాప్తంగా వసంత ఋతువు ప్రారంభంలో ”గట్టి” కత్తిరింపు (అన్ని కాండాల ఎత్తు 8”-12”కు తగ్గించడం) అవసరమవుతుంది. ఆధునిక సంకరములు వాటి చైనా గులాబి నేపథ్యం వలన, యురోపియన్‌ పాత తోట గులాబీల వలె చలిని తట్టుకొనలేవు, మరియు తక్కువ చలి కాలపు ఉష్ణోగ్రతలు వీటి కాండాలను ఎండబెట్టడం లేదా కాండాలను చంపడం చేస్తాయి.వసంత కాలంలో, వీటిని కత్తిరించకుండా వదిలేస్తే ఈ కాండాలు చెట్టు వేరు వరకు చనిపోయి, బలహీనమైన, క్రమఆకారం లేని మొక్కను తయారు చేస్తాయి.సంవత్సరీక ”గట్టి” కత్తిరింపు హైబ్రిడ్‌ టీ లకు, ఫ్లోరిబండలకు మొ. వాటికి ప్రతి సంవత్సరం వసంత ఋతువులో జరుగుతుందిబీ చాలా తోటలలో ఈ కత్తిరింపు వసంత ఋతువు ప్రారంభంలో ఫోర్సితియ మొక్కలు వికసించడంతో పాటు జరుగుతుంది.కొమ్మలను మొగ్గ తొడిగిన ప్రాంతం నుండి 1/2”పై నుండి కత్తిరించాలి (ఆ కొమ్మపై ఆకు పెరిగిన గుర్తు నుండి).
పాత తోట గులాబీలకు మరియు ఆధునిక సంకరములకు కూడా, సంవత్సరంలో కాలంతో నిమిత్తం లేకుండా బలహీనమైన, పాడైపోయిన లేక వ్యాధి పెరుగుతున్న వాటిని పూర్తిగా కత్తిరించి వేయాలి. మొగ్గపై నుండి నలభై ఐదు డిగ్రీల కోణంలో ఏ గులాబీ కైనా, ఏ కత్తిరింపు అయినా జరగాలి.ఈ విధంగా చేయడం వలన కత్తిరింపు జరిగిన కాండం తొందరగా గట్టి పడటానికి దోహద పడటమే గాక, గాటు మీద ఏర్పడే వ్యాధి కారకమైన తేమను తగ్గిస్తుంది. అన్ని సాధారణ గులాబీ కత్తిరింపులకు (అమర్పులకు పూల కత్తిరింపుతో సహా), పదునైన సెకాట్యూర్‌ (చేతితో పట్టుకొనే, కొడవలి-బ్లేడు గల కత్తెర)ను వాడి 1/2”లేదా అంతకంటే తక్కువ వ్యాసం కలిగిన వాటికి ఉపయోగించ వచ్చు.1/2” కంటే ఎక్కువ మందం కలిగిన కాండాలను కత్తిరించడానికి పోల్‌ లోప్పెర్స్‌ లేదా చేతి రంపాలు బాగా పని చేస్తాయిబీఅటువంటి సందర్భాలలో సెకాట్యూర్‌ పాడవటం లేదా విరగటం జరుగుతుంది.
తలలు తుంచడం
పూలు వికసించే కాలం పూర్తైన తరువాత, ఏవైనా తుంచిన, రంగు వెలిసిన, ఎండిపోయిన, లేదా రంగు పోయిన పువ్వులను గులాబీ పొదల నుండి చేతితో ఏరివేసే సామాన్య ప్రక్రియే ”తలలు తుంచడం”. మొక్క తన శక్తినీ, వనరులనూ పండును తయారు చేయడానికి కాక, మొగ్గలను ఏర్పరచడానికీ, వికసించడానికీ వాడుకునేలా ప్రోత్సహించడమే ఈ” తలలు తుంచడం” యొక్క ఉద్దేశ్యం.వాడిపోయిన పూలు చూడటానికి బాగుండక, సౌందర్యానుభూతిని కలిగించంపుడు కూడా తలలు తుంచవచ్చు.గులాబీలు తలలు తుంచడానికి బాగా ప్రతిస్పందిస్తాయి.తలలు తుంచడం పువ్వు అడుగు భాగం నుండి కాక, కాండాన్నిమొదటి 5 ఆకుల వద్దకు వంచి చేయాలి.ఇది కొత్త కొమ్మలు మరియు పూలు తయారవడాన్ని ప్రోత్సహిస్తుంది.
వివిధ రకాల గులాబీలపై తలలు తుంచడం వివిధ రకాల ప్రభావాలను చూపుతుంది.నిరంతరం పూలు పూసే రకాలలో, అవి పాత తోట గులాబీ లైనా లేదా ఆధునిక సంకర రకములైనా, తలలు తుంచడం, గులాబీ మొక్కని కొత్త కొమ్మలు, ఆకులు, ఏర్పరుచుకొని వికసించేలా చేస్తుంది.”ఒకసారి-వికసించే” రకాలలో ( ఆ కాలంలో ఒకసారి మాత్రమే పూస్తాయి), మరల పుష్పించే కాలం వరకూ పూలు వికసించకపోయినా, తలలు తుంచడం మొక్కని బాగా పెరిగేటట్లు చేస్తుంది.
చాల గులాబీ తోటలలో, తలలు తుంచడం, మొక్క పెరుగుదలను తాజాగా ఉండేటట్లు చేసి, మొక్కని బలంగా, బాగా కనిపించేటట్లగా మరియు పూసేదిగా చేయడానికి ఉపయోగిస్తారు. గులాబీ పండ్లను ఇచ్చే గులాబీల శ్రేణి రోసా గ్లుకా లేక రోసా మొయెసీ-వంటి వాటి తలలు తుంచకూడదు.
గులాబీలనుకత్తిరించుట
గులాబీలనుకత్తిరించుట అనేది ఒక ఉద్యానవన కళగా భావించడం జరుగుతుం ది,ఇది కత్తిరించ వలసిన గులాబీ జాతి, కత్తిరించడానికి గల కారణం, సంవత్సరంలో ఏ కాలం అనువైనది అనే వాటి మీద ఆధార పడి ఉంటుంది. చాల వరకు పాత తోట గులాబీలు యురోపెయన్‌ సంతతికి (ఆల్బస్‌, డమస్క్లు, గల్లికాస్‌,మొ.) చెందిన సాలుకు ఒకసారి, వసంత ఋతువు చివరిలో లేదా వేసవి ప్రారంభంలో పూసే రెండు లేదా మూడు సంవత్సరాల కాండాలు. వీటిని చక్కబెట్టే పని చాలా కనిష్ఠంగా ఉంటుంది, దాదాపు మిగిలిన మొక్కలతో సాద్రుశ్యంగా ఉంటుంది.లిలక్‌ లేదా ఫోర్స్య్తియావంటివి. సాధారణంగా పాత, గట్టి బడిపోయిన కొమ్మలను కొత్త కొమ్మలకు స్థానం కల్పించడం కోసం కత్తిరించడం జరుగుతుంది.ఒక సంవత్సరం వయస్సు గల కొమ్మలను ఎప్పుడూ కత్తిరించకూడదు, అందువలన మరుసటి సంవత్సరం మొగ్గలు తొలగించ బడతాయి.పూలు వాదిపోగానే మొక్కను పైపైన కత్తిరించడం వలన, మొక్క పొడవూ మరియు వెడల్పూ తగ్గుతాయి.సాధారణంగా ఆధునిక సంకరముల కంటే, పాత తోట గులాబీలను చక్కబెట్టడం తక్కువ శ్రమతో మరియు క్రమ పద్ధతిలో ఉంటుంది.
అత్తరు
నలగ గొట్టిన గులాబీ రేకలను ఆవిరి ద్వారా వేడి చేసి తీసిన ముఖ్యమైన నూనె ల నుండి తీసిన గులాబీ అత్తరు లేదా గులాబీ నూనెల నుండి గులాబీ పరిమళ ద్రవ్యాన్ని తయారు చేస్తారు.ఈ పద్ధతి పర్షియాలో మొదలైంది ( రోజ్‌ అనే పదం కూడా పర్షియన్‌ దే) తరువాత అరేబియా మరియు భారత దేశంల కు వ్యాపించింది, కాని నేడు 70% నుండి 80% వరకు ఉత్పత్తి బల్గేరియా లోని కజాన్లుక్‌ దగ్గరలోని రోజ్‌ వ్యాలీలో జరుగుతోంది, కొంత ఉత్పత్తి ఇరాన్‌ లోని క్యమ్సర్‌ లోను మరియు జర్మనీలోను జరుగుతోంది.ఆధారం చూపాలి మక్కా లోని కాబాను ప్రతి సంవత్సరం క్యమ్సర్‌ నుండి తెచ్చిన ఇరానియన్పన్నీరు తో కడుగుతారు.బల్గేరియా, ఇరాన్‌ మరియు జర్మనీ లలో, డమస్క్‌ గులాబీలను (రోసా డమస్క్‌ఎన ‘ట్రిగిన్తి పెటాల’) వాడతారు. ఫ్రెంచ్‌ గులాబీ నూనె పరిశ్రమలో రోసా సెంటిఫోలియా వాడతారు.ఈ నూనె, లేత పసుపు లేదా గులాబీ-బూడిద రంగులలో ఉండి, మిగిలిన పలుచటి నూనెల నుండి వేరు చేయడానికి ‘పూర్తి గులాబీ’ నూనెగా కొన్ని సార్లు పిలువబడుతుంది.పువ్వుల నుండి తీసిన నూనె బరువు పూల బరువులో ఒకటి-మూడు వేల వంతు నుండి ఒకటి -ఆరువేల వంతు వరకు ఉంటుంది, ఉదాహరణకు, ఒక గ్రాము నూనె తయారు చేయడానికి సుమారు రెండువేల పూలు అవసరం అవుతాయి.